Воведувањето на новиот систем за евидентирање на влезови и излези во земјите од Европската Унија (ЕЕС) ги донесе првите сериозни проблеми на границите за автобусите на меѓународните линии.
Додека Брисел тврди дека системот ЕЕС ќе ги забрза контролите на долг рок, искуствата на терен, засега, го кажуваат спротивното - патниците чекаат со часови, а возачите се очајни.
Како што изјави за „Блиц“ Александар Сеничиќ, директор на ЈУТА, тие добиваат и поплаки од патниците, но треба да знаеме дека ова е нашата нова реалност на која ќе мора да се навикнеме - со многу трпение.
Очекуваме дека со текот на времето, самите полицајци на граничните премини ќе бидат доволно обучени за да функционира. Мојата дилема е само дали овој електронски систем ќе функционира правилно со толку голема количина на податоци, за да нема застој или дефект на системот, бидејќи само тогаш можеме да имаме голем проблем со овие времиња на чекање на границата, истакнува тој.
Сеничиќ, исто така, наведува дека какви било промени би можеле да се случат само по Нова Година, кога ќе истече рокот од три месеци и кога првите извештаи ќе бидат доставени до Европската комисија.
Советот до луѓето за наредниот период е да истражат и да се обидат да откријат во кое време ќе работи системот EES, бидејќи не работи 24 часа на ден, туку периодично по 2 до 3 часа, т.е. во ноември треба да очекувате да биде 2 часот наутро и 14 часот попладне и да се обидете да ги избегнете тие времиња за полесно да се премине. Но, во одреден момент ќе мора да почекате за тоа, бидејќи сите ќе мора да ги разгледаме евиденциите, забележува Сеничиќ.
Во врска со наводите дека поради долгото чекање на границите, ќе се променат и распоредите на автобусите, Сеничиќ вели дека агенциите имале проблеми со чекањето на автобуските премини дури и пред системот EES.
Секогаш кога имаме големи празници или кога е сезона, порано чекавме со часови на границата на тие главни дестинации. Сега чекањето можеби е малку подолго, на пример, наместо три ќе чекате четири часа, но за жал тоа е случај, вели Сеничиќ.
Тој исто така додава дека патничките програми во агенциите не смеат да се рекламираат како „тесни“, бидејќи патниците мора да го добијат она што го купиле.
Сега тие патувања, како оние во европските градови, сега можеби би можеле малку да се поместат, односно заминувањата. Не затоа што ќе биде полесно да се помине на границата, туку за да се добие време, така што чекањето на границата не е на сметка на она што треба да го видат, а не можат да го видат, објаснува тој.
Подготовките за сезоната започнаа, решенијата се „срамежливо“ споменуваат
Сеничиќ истакнува дека како здружение веќе се активно вклучени во подготовките за сезоната и дека разговараат со неколку гранични премини, со неколку земји, и гледаат дали постои можност на нивните членови да им се обезбеди брза лента или барем нешто што би ги растеретило другите колони.
Но, тоа е далеку од реализација, тие немаат многу разбирање за тоа. Можете само да замислите во мај, имате половина автобуси што се регистрирале, на пример, и половина автобуси што не се регистрирале, и сите мора да чекаат додека сите не се регистрираат, забележува тој.
Со оглед на тоа што постапката е таква што дури и по регистрацијата во EES, датотеката мора да се отстрани од сите возила за да се изврши понатамошна проверка, Сеничиќ открива дека и за ова „срамежливо“ се споменува можно решение.
Едно нешто се споменува, малку срамежливо, но се споменува - дека се работи на овие таканаречени мобилни уреди, дека постојат мобилни камери и уреди за отпечатоци од прсти и дека е можно да се земат податоци без да се излезе од возилото. Прво на сите, ова се однесува на лицата со попреченост, бидејќи очигледно воопшто не се сметани сега, а има многу од нив кои патуваат и не можат физички да се приближат до камерата и до овој дел. Имате луѓе кои се целосно неподвижни и мора да ги подигнете од нивните столчиња за да можат да остават отпечатоци од прсти и да се сликаат, истакнува тој.
Тој исто така додава дека ако овие мобилни уреди би започнале, тоа би била варијанта што би можела да се користи и за автобуси.
Значи, додека чекате некој да помине, да се направи целиот дел што треба да се направи, а потоа се земаат пасоши и сè тоа само се проверува. Сепак, сето тоа е дел од големата приказна сега, бидејќи сега се бараат решенија, забележува тој.
Постои уште едно можно решение
Тој открива дека се зборувало и за поставување специјални „куќи“ со уреди за EES системот на места каде што доцнењата се најдолги, со цел да се забрза постапката и да се намали метежот на границите.
За да можат луѓето додека чекаат, да ги внесат своите основни податоци, име, презиме и слично, да се фотографираат, да остават отпечатоци од прсти, нешто како на аеродромите. На тој начин, постапката би била завршена дури и кога сите ќе завршат со слегувањето од автобусот, така што пасошите би се земале само за верификација, како што правевме досега. Сега, дали тоа ќе биде така или не зависи од техничката опременост на граничните премини, бидејќи тие мора да обезбедат многу повеќе од тие машини. Дали некој го сака тоа, дали сака или може, тоа е веќе прашање, вели Сеничиќ.
Конечно, тој нагласува дека многу се зборува за моменталната ситуација, бидејќи таа не влијае само на нас, туку и на членовите на Европската Унија.
Тие се жалат затоа што имаат поплаки од патници што доаѓаат во нивните земји. Со право се загрижени дека ова ќе има влијание врз одлуките на луѓето кога одлучуваат каде да патуваат. И мислам дека само ваков притисок одвнатре, од Европската Унија, може значително да влијае на некои промени, заклучи тој.
34 патници чекале речиси 3 часа
Патем, како што претходно ни кажа Зоран Мијушковиќ, возачот на „Ласта“ на редовната линија Белград-Риека-Умаг-Пореч, досегашните искуства со системот EES биле многу лоши.
Последниот пат стоевме со 34 патници околу два часа и 40 минути, рече возачот на „Ласта“.
Тој исто така вели дека „патниците реагираат како што мораат, се адаптираат, молчат, патуваат, немаат избор“, и дека истото важи и за возачите и за нив.
Патниците реагираат како што мораат, се адаптираат, молчат, патуваат, немаат избор. Исто е за сите, и за нас и за нив, вели Мијушковиќ.
Воведувањето на новиот систем, тврди тој, ќе предизвика и промена на возниот ред.
Снежана Радовановиќ, сопственичка на „BS Turs“, вели дека имплементацијата на EES системот „сигурно ќе влијае на возниот ред“.
Ако за секој патник се потребни пет до седум минути, како што рекоа, тоа значително ќе го забави граничниот премин и возниот ред за остатокот од патувањето, изјави Снежана Радовановиќ за FoNet.
Тагови: ETIAS граница ЕУ