Прашањето за одржливоста на пензискиот систем и зголемувањето на возраста за пензионирање ги подели политичарите и економските експерти во Германија, а дебатата се прошири и надвор од границите на земјата. Додека германската министерка за економија Катарина Рајхе (CDU) верува дека граѓаните треба да работат повеќе и предлага подолг работен век како логичен и неопходен чекор, економистите предупредуваат дека постојат и други, поинклузивни решенија.
Во интервју за „Франкфуртер алгемајне цајтунг“, министерката Рајхе рече дека продолжувањето на работниот век е неизбежно поради демографските промени и зголемувањето на очекуваниот животен век.
На долг рок, не може да биде одржливо да поминуваме една третина од нашиот возрасен живот во пензија, а само две третини да работиме, нагласи таа.
Слични пораки претходно испратија лидерот на CDU, Фридрих Мерц, и Карстен Линеман, генералниот секретар на партијата.
Во мај, Мерц рече дека „со четиридневна работна недела и разговор за рамнотежа помеѓу работата и приватниот живот, нема да го зачуваме просперитетот“.
Аргументи „за“: Одржливост на системот и недостиг на работна сила
Застапниците на идејата предупредуваат дека европските пензиски системи се соочуваат со сериозен притисок поради стареењето на населението. Има сè помалку граѓани на работоспособна возраст, а сè повеќе од оние кои живеат подолго и ги користат своите пензии со децении. Во Германија, се проценува дека без реформи, пензискиот фонд би можел да стане финансиски неодржлив во наредните децении.
Дополнително, работодавците со години предупредуваат за недостигот на квалификувана работна сила, а продолжувањето на работниот век се смета за едно од решенијата што би го ублажиле притисокот врз пазарот на трудот.
Аргументи „против“: Потенцијалот лежи во реформите и рамнотежата
Економистите Вероника Грим и Моника Шницлер реагираа скептично на овие најави. Грим верува дека постои значителен неискористен потенцијал за подобро интегрирање на жените на пазарот на трудот - особено преку подобрување на системите за грижа за деца, што би им овозможило на повеќе жени да добијат работа или да го зголемат своето работно оптоварување.
Шницлер истакна дека фискалните реформи, како што е укинувањето на даночните олеснувања за брачните парови, би биле поефикасни и пофер мерки за зајакнување на системот.
Продолжувањето на работниот век не може да биде единственото решение. Треба да ја погледнеме пошироката слика и да го реформираме пазарот на трудот на начин што ќе вклучи повеќе луѓе и ќе им обезбеди реални услови за работа, вели Шницлер.
Поддршка од претседателката на здружението на работодавачи
Од друга страна, претседателката на здружението на работодавачи, Рајнер Дулгер, го поддржа предлогот на министерката Рајх и рече дека е добро што таа отворено зборува за оваа тема.
Секој што сега реагира негодувачки ги затвора очите пред реалноста. Политичарката повикува на сеопфатен пакет реформи што вклучува и реформа на системот за социјално осигурување. Ова покажува дека владата конечно се соочува со реалноста. Уделот од 50 проценти од социјалните придонеси не е ветување, туку предупредување, изјави Дулгер за агенцијата ДПА.
Претседателката на Здружението на работодавачи верува дека „Германија мора повторно да работи понапорно за да го зачува својот просперитет во иднина“, додавајќи дека секој што продолжува да ги крие главите во песок пред демографските промени ги разочарал идните генерации.
Како одат работите во другите земји од ЕУ?
Додека дебатата се одвива во Берлин, низ цела Европа е во тек потрагата по рамнотежа помеѓу работата и достоинственото пензионирање, предизвик што ќе го обликува континентот во наредните децении. Како земјите од ЕУ се справуваат со овој предизвик?
- Франција - По големите протести, новата законска возраст беше зголемена на 64 години. Реформата беше усвоена во 2023 година и покрај силното противење на јавноста. Целта е да се обезбеди одржливост на системот до 2030 година.
- Италија - Во моментов, пензијата може да се земе на 67 години, со минимум 20 години стаж. Исто така, постои опционален систем „квота 103“ за лица на возраст од 62 години и 41 година стаж, но со казна за износот на пензијата.
- Данска - Данскиот парламент донесе закон, без многу противење, со кој се зголемува возраста за пензионирање на 70 години од 2040 година, од сегашните 67.
- Шведска - Земја со флексибилен пристап - минималната возраст за државна пензија е 63 години, но со стимулации за подоцнежно пензионирање (до 69 години) со цел да се зголеми износот на пензијата.
- Полска - Законската старосна граница е 60 години за жени и 65 за мажи, но и тука се повеќе се зборува за потребата од изедначување и продолжување на работниот век поради демографските притисоци.
Тагови: Германија пензионери