Народната банка ги прима и ги заменува книжните и кованите пари што станале непогодни за промет од банките основани во Република Македонија и филијалите на странските банки во Република Македонија.

За излитени пари се сметаат книжните пари кои што со текот на употребата се дотраени, истенчени, испревиткани заради што станале меки и непогодни за промет, оние кои значително се избледени, извалкани, намален им е квалитетот на хартијата и бојата заради што некои од нивните основни карактеристики (апоен, мотиви на банкнотата, елементи на заштита) се слабо видливи и се несоодветни за понатамошна употреба.

За оштетени пари се сметаат книжните пари на кои преостаната површина изнесува повеќе од 60 проценти и имаат барем една неоштетена (видлива) нумеричка ознака (сериски број на банкнотата), оние кои се поткинати и залепени со леплива лента, скинати на повеќе делови и залепени со леплива лента а со споредбата на сериските броеви може да се утврди дека неспорно станува збор за иста банкнота, банкнотите кои се закинати повеќе од 5 мм, имаат една или повеќе дупки, на кои е пишувано, цртано, коишто се нагризени, изгниени, избледени заради перење, исчадени, стуткани со повеќекратни набори, коишто се полиени со мастило, боја, маснотија, хемикалија, коишто се изгорени, а јагленосаниот дел е помалку од 40% од површината на банкнотата, коишто се обоени со јака боја со која се врши хемиска заштита на банкнотите во транспорт, односно кога банкнотите се обојуваат при насилно отворање на пакување со банкноти.

Банките се должни да вршат обработка на готовината, а книжните пари што ги идентификувале како непогодни за промет при обработката и согласно утврдените критериуми, ги отстрануваат од прометот, ги пакуваат и ги доставуваат до Народната банка за замена.

Банките преку своите организациски делови примаат и вршат замена на книжни пари што станале непогодни за промет доставени од физички и правни лица.

Доколку ја скршите наплатната рампа на патарина ќе платите и глоба во износ од 500 евра. Доказ против вас ќе бидат снимките од камерите на патарините.

На барање на руралните средини со измените на Законот се овозможува заштитниот појас покрај регионалните и магистралните патишта да не биде помалку од пет метри, наместо досегашните 20. Со оваа одредба, ќе се овозможи да се легализираат определен број објекти и да се урбанизираат определени подрачја.

Попрецизно се регулира и одобрувањето и поставувањето натписи, реклами, табли и инсталации во заштитниот појас на државните патишта, како и заштитни огради и столбчиња на патиштата во општините и Град Скопје.

Започна вториот циклус на бесплатни обуки за јава-програмери и софтвер-тестери, едни од најбараните профили на пазарот на трудот во ИТ-индустријата.

На проектот организиран од Агенција за вработување, во соработка со „Семос едукација“ како спроведувач на обуките, ќе може да се пријавуваат сите невработени лица што се заинтересирани за еден од следните програмски пакети: ORACLE – официјална обука за Java SE8 Programmer или ISTQB – официјална обука за тестери за квалитет на софтвер.

Иако станува збор за напредни ИТ-вештини, кандидатите не е потребно да имаат претходни познавања во оваа област, односно потребно е само познавање на основните компјутерски вештини. Kандидатите потребно е да имаат минимум завршено средно образование и да бидат евидентирани како невработени лица, без разлика на нивната возраст. Обуките ќе се спроведуваат во период од 2 до 4 месеци вклучувајќи настава со користење официјална литература, подготовка на кандидатите за сертификација и спроведување испити за стекнување со меѓународно признаен сертификат.

Заинтересираните ќе може да се пријавуваат во сите канцеларии во Агенција за вработување на Република Македонија, a огласот ќе биде отворен сè до целосно пополнување на предвидениот број кандидати.

Просечната месечна нето-плата во администрацијата се движи од 18.174 денари до 90.215 денари, покажува анализата направена од Фондацијата за демократија на „Вестминстер“ во рамките на проектот „Поддршка на македонската парламентарна реформа “.

Анализата покажува дека најголеми средства за бруто и нето плати по вработен на месечно ниво во 2016 година се издвоени за Агенцијата за странски инвестиции и промоција на извозот, и тоа по 96.071 денар просечна бруто, осносно 63.854 денари просечна нето-плата по вработен.

А најниски месечни расходи за бруто и нето плати во 2016 година биле реализирани во Секретаријатот за спроведување на Рамковниот договор со најниска месечна бруто-плата од 26.542 денари, или 18.174 денари месечна нето-плата по вработен.

Од 2010 година до денес, може да се забележи тренд на зголемување на просечната месечна бруто плата во секторот јавна управа и одбрана и задолжително социјално осигурување и тоа од 36.800 во 2010 на 41.300 на крајот на 2017. Ваквиот тренд на зголемување е поголем од зголемувањето на просечната месена бруто-плата која од 30.225 денари во 2010 година се искачи на 34.079 денари. Исто така, значајно е да се напомене дека бројот на вработени во секторот јавна управа и одбрана и задолжително социјално осигурување е во постојан пораст и од 42.474 во 2010, се искачил на 47.364 во 2016, што претставува околу 15 отсто од вкупно вработените во Република Македонија за време на анализираниот период, се вели во анализата.

Извештајот исто така покажува дека, според податоците во буџетот за 2016 година, просечниот износ за плати и надоместоци по вработен кај сите буџетските корисници на централниот буџет изнесува 42.563 денари, што е за скоро 10.000 денари поголем износ во однос на просечната бруто-плата во Македонија за 2016 година. Или просечната месечна нето-плата по вработен кај сите буџетски кориници за 2016 година изнесува 28.700 денари, што пак е поголема за 6.360 денари од просечната месечна нето-плата во државата.

Што се однесува пак до платите во регулаторните тела, може да се забележи дека просечните бруто и нето плати на сите 10 институции се поголеми од просечната бруто и нето-плата во државата. Тие се движат од 58.291 денар месечна бруто, односно 39.033 просечна месечна нето-плата по вработен, во Комисијата за аудио и аудиовизуелни медиумски услуги, до 136.194 денари просечна месечна бруто или 90.215 денари просечна месечна нето плата по вработен, во Регулаторната комисија за домување, се додава во извештајот.

Оваа анализа е првично изработена за потребите на пратениците во Собранието на Република Македонија, со цел да им даде дополнителни информации кои би ги користеле во рамките на собраниската дебата, како и да им помогне во вршење на поквалитетен финансиски надзор врз работата на извршната власт./Meta