Грејс периодот од шест месеци кои граѓаните ќе го добијат за исплата на ратите на кредитите ќе значи и обврска за плаќање на камати за тие месеци кои ќе се вметнат во ратата по истекот на грејс периодот. Народски кажано, одложувањето на плаќање на кредитите ќе дојде по своја наплата кога по изминувањето на грејс периодот ќе треба да се плати двојно поголема камата за тие месеци. Најголем дел од корисниците на банкарските услуги тоа не го знаат, радувајќи се дека банките ќе ги „одморат“ од наплата на обврските.

Со промената во Одлуката за методологијата за управување со кредитен ризик, Народната Банка создава законска основа за превземање на активности за одложување на отплатите и репрограмирање на кредитите од страна на банките. Останува секоја банка индивидуално да одлучи дали и под какви услови ќе се пролонгира отплатата на кредитот, репрограмот, колкав би сил грејс периодот и колкава ќе биде висината на каматната стапка. Во суштина граѓаните треба да знаат дека станува збор за одлагање, а не за ослободување од обврските. Тоа значи дека се претпоставува дека по надминување на кризата, граѓаните ќе имаат доволно средства да ги исплатат претходните обврски, јас лично би бил изненаден доколку банките решат да не пресметуваат камата за грејс периодот – вели за Република, поранешниот министер за финансии, Кирил Миноски.

Според него секогаш постои можност за промовирање на модели кои што ќе го олеснат плаќањето на обврските на граѓаните, но се разбира за изнаоѓањето на такви решенија неопходни се соодветно знаење и иновативност во примена на модели кои што би се прилагодиле на условите и околностите на земјата.

Сепак неопходно е и државата да располага со доволно финансиски средства или да има достапност до финансики средства кои што би ги позајмувала под поволни услови. На пример може да се креира Инструмент по примерот на Гарантен фонд за корпоративниот сектор присутен во голем број земји во светот, со тоа што истиот би бил наменет ислучиво за олеснување на плажањето по основ на кредитите на населението, пред се на оние кои што се сериозно погодени од кризата со вирусот – Ковид 19 – објаснува Миноски.

Според него ставањето во втор план на интересите на банките, кои не се откажуваат од својот профит и најавуваат дека  ќе исплаќаат дивиденди, после интересите на граѓаните е прашање на нивната општествена одговорнот и етика.

Пред извесно време пишував на тема Економијата и етика и колку е битно да се однесуваме општестевно одговорно и етички во услови на криза, укажувајќи дека тие што профитирале во добри времиња треба да се однесуваат одговорно во услови на криза и да покажат доблест и етичност и да превземат поголем товар од кризата. Затоа што кризата ќе помине меѓутоа начинот на кои што фирмите и поединците се однесувале ќе влијае и на начинот како во иднина јавноста ќе ги перцепира. Банките се во приватна сопственост и нивните сопственици можат да носат самостојно одлуки, ние можеме да се повикуваме единствено на општествена одговорност и етика, доколку државата не одлучи со закон да превзема некакви мерки.

И техничкиот премиер Оливер Спасовски во вечерашната емисија Топ тема на телевизија Телма потврди дека, граѓаните ќе треба да платат дополнителни камати за одложувањето на кредитите.

Ние можеме сега да побараме се да се одложи, во функција на некаква помош, но мораме да водиме сметка особено за банкарскиот систем или сектор и мораме да направиме се за истиот да го одржиме таков – посочи Спасовски.

Тој тврди дека решиле да помогнат секоја од банките да изврши одлагање на обврските за три до шест месеци, но дека не е предвидено да се стопира каматата, бидејќи во предвид треба да се има дека треба да се одржува и ликвидноста на банките.

Сите граѓани кои ќе останат без работа поради кризата предизвикана  од ширењето на коронавирусот, од државата ќе добиваат надомест во висина од 50 проценти од нивната месечна плата во измината година.

 Времетраењето на исплатата на надоместокот ќе зависи од должината на работниот стаж на работникот.

-За граѓаните кои ќе сотанат без работа поради кризата државата ќе исплаќа паричен надомест секој месец во висина од 50 отсто од месечна нето плата на работникот за последните 24 месеци согласно Законот за вработување и осигурување во случај на невработеност и член 68 од овој Закон. Според овој член граѓаните кои останале без работа ќе остварат надомест преку Агенцијата за вработување согласно нивните години на работен стаж. Така за пет години работен стаж следува четири месеци надомест или за 24 години стаж 12 месеци надомест, појасни на денешната прес-конференција премиерот Оливер Спасовски, образложувајќи го вторит сет мерки за спраување со последиците од кризата.

Тој најави и дека надомест од седум илјади денари по домаќинство ќе има за лица без работен ангажман или лица кои биле дел од неформалната економија.

-За оние лица кои останале без работен ангажман или биле дел од неформалната економија, обезбедуваме брз влез во системот на социјална заштита за април и мај. Тие просечно ќе добиваат по седум илјади денари по домаќинство. Проценетиот опфат на преземените мерки изнесува околу 30 илјади нови домаќинства од неформалната економија и 30 илјади постоечки корисници, рече премиерот.

Во сетот мерки што ги донела владата е и мерката за одложување закуп за корисници на социјални станови .

-Се одложува плаќањето закупнина за сите корисници, а исто така ќе се одложи и плаќањето и за закуп за граѓаните, додека за фирмите ќе се донесе посебна одлука во однос на плаќањето на кириите на закуп кај сите закуподавачи, појасни премиерот Спасовски. /МИА

На социјалната мрежа Фејсбук група од неколку стотина членови на групата „Мајки на трудничко“, основана за сите мајки на кои им истекува породилното отсуство, бара продолжение на отсуството. Тие пишуваат, дека поради настанатата ситуација со коронавирусот не се во можност да ги остават нивните бебиња и да тргнат на работа.

Групата упатува барање до Владата на Македонија:

„Со оглед на сериозноста на пандемијата која го зафати светот, а и нашата земја, во услови кога градинките не работат, а и ризично е воопшто мајка која оди секојдневно на работа во работното време да се грижи за мало бебе, повикуваме на разбирање за нивната ситуација.“

Мајки кои се уште се во породилно отсуство, а кое треба да заврши во ден на вонредна состојба, во услови кога голем број работодавачи не дозволуваат користење годишен одмор, а боледувањето не е трајно решение, бараат од Владата да им се продолжи породилното отсуство додека трае вонредната состојба, односно негово времетраење од барем 12 месеци.

Здравите луѓе да не носта маски, повторно апелираат од Светската здравствена организација, нагласувајќи дека тие се потребни замо за оние кои се заразени со коронавирусот или пак за луѓето кои се грижат за пациенти.

Си Ен Ен ка пренесува изјавата на директорот за управување со вонредни состојби на СЗО, Мајкл Рајан, во која тој вели дека нема конкретни докази кои сугерираат дека масовното носење маски има потенцијални придобивки. Истовремено истакнува дека неправилната употреба на маските може само да направи повеќе штета отколку добро во борбата против ширењето на вирусот.

Рајан вели дека според Светската здравствена организација, маските се единствено наменети за болните и за здравствените работници.

-Глобален проблем е недостатокот на маски и на други медицински материјали. Луѓето со најголем ризик се здравствени работници кои се изложени секоја секунда, секој ден. Помислата дека немаат маски е страшна, изјави Рајан.