Утрово Тетово, Велес и Струмица се издвојуваат како градови со највисоки вредности на ПМ10 честички во Македонија. Според последните мерења, во Тетово се забележани 111 μg/m³, во Велес 106 μg/m³, а во Струмица 95 μg/m³, што според скалата спаѓа во категоријата многу висока концентрација на честички во воздухот. Битола и Кавадарци имаат по 79 μg/m³, Гевгелија 61 μg/m³, Гостивар 60 μg/m³, а Кичево 55 μg/m³, што значи дека таму загадувањето е во рамките на високите вредности.

Во Скопје утрово се измерени 52 μg/m³, што се движи веднаш над границата на нормално ниво, додека во Охрид концентрацијата е 39 μg/m³, а во Куманово 27 μg/m³, што се смета за нормална до ниска загаденост. Најчист воздух моментално има во Лазарополе, каде што ПМ10 честичките изнесуваат само 2 μg/m³, што спаѓа во категоријата многу ниска концентрација. Граѓаните во градовите со повисоки вредности се советуваат да внимаваат на подолг престој на отворено, особено во утринските часови.

Попладневните мерења на концентрацијата на ПМ10 честички во Македонија покажуваат дека Тетово со 111 μg/m³ и Велес со 106 μg/m³ имаат многу висока загаденост на воздухот, додека Струмица со 95 μg/m³ е во зоната на висока загаденост. Битола и Кавадарци со по 79 μg/m³ исто така се во категоријата на високи вредности, додека Гевгелија (61 μg/m³), Гостивар (60 μg/m³) и Кичево (55 μg/m³) се малку над прагот на нормалното ниво.

Во Скопје моментално се измерени 52 μg/m³, што значи дека воздухот е само благо над границата на нормална загаденост, додека Охрид со 39 μg/m³ и Куманово со 27 μg/m³ остануваат во рамки на прифатливи вредности. Најниска загаденост денес е измерена во Лазарополе со само 2 μg/m³, што спаѓа во категоријата многу ниска концентрација на ПМ10 честички, а над 180 μg/m³ во ниеден град засега не е регистрирана.

Истражувања кои опфатиле речиси 50.000 деца од 18 земји покажуваат дека децата на веганска и вегетаријанска исхрана во просек се пониски и послаби во споредба со нивните врсници што консумираат месо. Според збирната анализа на 59 студии, кај овие деца е забележан понизок индекс на телесна маса, а разликата во висина достигнува и до 4 сантиметри, иако вредностите најчесто остануваат во рамки на нормалата.

Анализата открива дека веганските деца внесуваат повеќе растителни влакна, витамин Ц, фолна киселина, магнезиум и железо, но имаат помал внес на енергија, протеини, масти и клучни микронутриенти како витамин Б12 и цинк. Недостатокот на витамин Б12, кој природно не се наоѓа во растителната храна, може да доведе до сериозни здравствени последици, вклучувајќи анемија и трајни невролошки оштетувања доколку не се надоместува со соодветни извори или суплементи.

Авторите на студијата истакнуваат дека веганската исхрана сама по себе не е небезбедна, но не е нутритивно целосна без внимателно планирање и редовна суплементација. Колку е режимот порестриктивен, толку е поголем ризикот од нутритивни празнини, особено ако не се користи збогатена храна. Иако ваквата исхрана може да понуди одредени здравствени придобивки во детството, експертите предупредуваат дека ризиците од дефицит на микронутриенти не смеат да се занемарат.

Тагови: витамини деца исхрана веганска вегетаријанска

Просечната годишна плата во Европската Унија изнесува 39.808 евра, но јазот меѓу земјите е огромен: од само 15.387 евра во Бугарија до 82.969 евра во Луксембург, покажуваат најновите податоци на Евростат за 2024 година. Повеќе од 50.000 евра годишно заработуваат вработените во Луксембург, Данска, Ирска, Белгија, Австрија и Германија, додека на дното, покрај Бугарија, се и Грција и Унгарија со помалку од 20.000 евра. Статистиката ги коригира и платите на оние што работат со скратено време, за да покаже како би изгледала просечната заработка доколку сите работат полно работно време.

Економската структура и продуктивноста се во сржта на разликите во платите, вели економистката на МОТ, Џулија Де Лацари. Земјите со поголем удел на сектори со висока додадена вредност – како финансии, ИТ и напредно производство – исплаќаат повисоки плати од оние каде доминираат земјоделството, текстилот и основните услуги. Дополнително, силата на синдикатите, обемот на колективното договарање и висината на минималната плата значително влијаат врз нивото на заработка, нагласуваат експертите. Во Централна и Источна Европа, ниската синдикализација и повисоката невработеност често ја поткопуваат преговарачката моќ на работниците.

Разликите се намалуваат кога платите се мерат според паритетот на куповната моќ (PPP), кој ги зема предвид реалните трошоци за живот. Тогаш платите се движат од 21.644 PPS во Грција до 55.051 PPS во Луксембург, а јазот паѓа на сооднос 2,5 меѓу највисоката и најниската вредност. На врвот повторно се Луксембург, Белгија, Данска, Германија и Австрија, додека Грција, Словачка, Унгарија, Бугарија и Естонија остануваат најслаби, под 28.000 PPS. Рангирањето драстично се менува: Романија, на пример, скока од 22-ро на 13-то место според куповната моќ, додека Естонија паѓа од 16-то на 22-ро. Доколку трендовите од последните пет години продолжат, просечната плата во ЕУ би можела да достигне околу 43.400 евра до 2026 година.

Тагови: Европска Унија плата